İnsan Hakları Sözleşme’ye Protokol No. 16

Bu metnin aslına uygun, resmi dili İngilizce ve Fransızca olup. Türkçe’ye tercümesi bilgilendirme amacı ile hazırlanmıştır.

Imza, onay, yürürlüğe giriş, çekinceler, bildirimler, feshi ihbar, yükümlülükleri askiya alma, ülkesel uygulama: bildirimler, haberleşme

ÜlkeİmzaOnayYürürlüğe girişÇekincelerBildirimler, feshi ihbar, yükümlülükleri askıya almaÜlkesel uygulama: bildirimlerHaberleşme
Arnavutluk24.11.201422.07.201501.08.2018[ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra]
Andorra12.04.201816.05.201901.09.2019[ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra]
Ermenistan02.10.201331.01.201701.08.2018[ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra]
Avusturyahayırhayırhayır
Azerbaycan18.11.202106.07.202301.11.2023[ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra]
Belçika08.11.201822.11.202201.03.2023[ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra]
Bosna-Hersek11.05.201809.03.202101.07.2021[ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra]
Bulgaristanhayırhayırhayır
Hırvatistanhayırhayırhayır
Kıbrıshayırhayırhayır
Çekyahayırhayırhayır
Danimarkahayırhayırhayır
Estonya17.02.201431.08.201701.08.2018[ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra]
Finlandiya02.10.201307.12.201501.08.2018[ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra]
Fransa02.10.201312.04.201801.08.2018[ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra]
Gürcistan19.06.201406.07.201501.08.2018[ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra]
Almanyahayırhayırhayır
Yunanistan02.03.201705.04.201901.08.2019[ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra]
Macaristanhayırhayırhayır
İzlandahayırhayırhayır
İrlandahayırhayırhayır
İtalya02.10.2013hayırhayır
Letonyahayırhayırhayır
Lihtenştaynhayırhayırhayır
Litvanya10.06.201402.09.201501.08.2018[ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra]
Lüksemburg06.09.201814.05.202001.09.2020[ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra]
Maltahayırhayırhayır
Monakohayırhayırhayır
Karadağ13.12.202114.02.202301.06.2023[ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra]
Hollanda07.11.201312.02.201901.06.2019[ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra]
Kuzey Makedonya09.09.202125.09.202301.01.2024[ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra]
Norveç27.06.2014hayırhayır
Polonyahayırhayırhayır
Portekizhayırhayırhayır
Moldova03.03.201722.06.202301.10.2023[ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra]
Romanya14.10.201415.09.202201.01.2023[ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra]
San Marino02.10.201316.02.201501.08.2018[ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra]
Sırbistanhayırhayırhayır
Slovakya02.10.201317.12.201901.04.2020[ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra]
Slovenya02.10.201326.03.201501.08.2018[ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra]
İspanyahayırhayırhayır
İsveçhayırhayırhayır
İsviçrehayırhayırhayır
Türkiye20.12.2013hayırhayır
Ukrayna20.06.201422.03.201801.08.2018[ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra][ing] [fra]
Birleşik Krallıkhayırhayırhayır

AKAS (CETS; STCE) No. 214

İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin Sözleşme’ye Protokol No. 16

Strazburg, 2.X.2013

Önsöz

Bu Protokulün altında imzası bulunan, Roma’da 4 Kasım 1950 tarihinde imzalanmış olan İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin Sözleşme’yi (aşağıda “Sözleşme” olarak anılacaktır) onaylayan Avrupa Konseyi Üyesi Devletler ve diğer Yüksek Sözleşmeci Taraflar,

Sözleşme hükümlerini ve özellikle de Avrupa İnsan Hakları Mahkemesini (aşağıda “Mahkeme” olarak anılacaktır) tesis eden 19. Madde’yi göz önünde bulundurarak;

mahkemenin yargı yetkisinin danışma görüşü vermek üzere genişletilmesinin milli makamlar ve Mahkeme arasındaki etkileşimi pekiştireceği ve böylelikle Sözleşme’nin uygulanmasını, ikincillik ilkesi ile uyum içerisinde, güçlendireceği düşünülerek;

Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi tarafından 28 Haziran 2013 tarihinde kabul edilen 285 (2013) sayılı Görüşü dikkate alarak;

aşağıdaki konularda anlaşmışlardır:

Madde 1

1. Yüksek Sözleşmeci Tarafların, bu protokolün 10. Maddesi hükmüne uygun şekilde yapacakları bildirimde belirtilecek olan en yüksek mahkemeleri veya yargı kurumları, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Protokolleri’nde tanımlanan hak ve özgürlüklerin yorumlanması ve uygulanmasıyla ilgili ilke sorunları üzerine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinden danışma görüşü isteyebilir.

2. Talepte bulunan mahkeme veya yargı kurumu, yalnızca, önünde derdest olan bir dava çerçevesinde danışma görüşü isteyebilir.

3. Danışma görüşü talebinde bulunan mahkeme veya yargı kurumu, talebine dair gerekçe belirtir ve sözkonusu derdest davanın hukuksal ve olgusal arka planına dair bilgi sunar.

Madde 2

1. Büyük Daire bünyesinde beş yargıçtan oluşan bir kurul danışma görüşünün kabulü konusunda 1. Madde’nin hükmüne göre karar verir. Kurul, talebin reddine karar verdiği takdirde kararını gerekçelendirir.

2. Kurul talebi kabul ettiği takdirde, danışma görüşü Büyük Daire tarafından verilir.

3. Danışma görüşü talebinde bulunan mahkeme veya yargı kurumunun bağlı olduğu Yüksek Sözleşmeci Taraf bakımından seçilmiş olan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi yargıcı, yukarıdaki paragraflarda sözü geçen kurula ve Büyük Daireye kendiliğinden resen dahildir. Böyle bir yargıcın yokluğunda veya oturumda görev almasının mümkün olmadığı durumlarda, ilgili Sözleşmeci Taraf’ın önceden sunmuş olacağı bir listeden Mahkeme Başkanı tarafından seçilen bir kişi yargıç sıfatıyla görev alır.

Madde 3

Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri’nin ve danışma görüşü isteyen mahkeme veya yargı kurumunun bağlı olduğu Yüksek Sözleşmeci Taraf’ın yazılı görüş sunma ve duruşmalara katılma hakkı vardır. Mahkeme Başkanı, yargı yönetiminin yararına olan durumlarda herhangi bir Yüksek Sözleşmeci Taraf’ı veya kişiyi de yazılı görüş sunmaya veya duruşmalara katılmaya davet edebilir.

Madde 4

1. Danışma görüşleri gerekçelidir.

2. Görüş içeriği, tamamen veya kısmen, yargıçların kanaatlerini oy birliği ile yansıtmadığı takdirde, her yargıç kendi ayrık görüşünü belirtme hakkına sahiptir.

3. Danışma görüşleri, görüş isteminde bulunan mahkeme veya yargı kurumuna ve sözkonusu mahkeme veya yargı kurumunun bağlı olduğu Yüksek Sözleşmeci Taraf’a tebliğ edilir.

4. Danışma görüşleri yayınlanır.

Madde 5

Danışma görüşleri bağlayıcı değildir.

Madde 6

Taraf Devletler bu Protokol’ün 1. Madde’sinden 5. Madde’sine kadar olan hükümlerini Sözleşme’ye ek maddeler olarak kabul ederler ve Sözleşme’nin bütün hükümleri buna göre uygulanır.

Madde 7

1. Bu Protokol, Sözleşme’yi onaylamış bulunan Yüksek Sözleşmeci Taraflar’ın imzasına açıktır. Yüksek Sözleşmeci Taraflar, bu Protokol ile bağlanma rızasını aşağıdaki şekillerde ifade edebilirler:

a) Onaylama, kabul veya uygun bulmaya dair çekince koymaksızın imzalamak suretiyle; ya da

b) Daha sonra onaylamak, kabul etmek veya uygun bulmak şartıyla imzalayarak, müteakiben onaylamak, kabul etmek veya uygun bulmak suretiyle.

2. Onaylama, kabul veya uygun bulma belgeleri Avrupa Konseyi Genel Sekreteri’ne tevdi edilir.

Madde 8

1. Bu Protokol, Sözleşme’yi onaylamış bulunan on Yüksek Sözleşmeci Taraf’ın 7. Madde hükümleri uyarınca Protokol ile bağlanma rızalarını beyan ettikleri tarihten itibaren üç aylık bir süreyi izleyen ayın birinci günü yürürlüğe girer.

2. Bu Protokolle bağlanma hususundaki rızasını daha sonra beyan edecek olan Yüksek Sözleşmeci Taraf’lar için Protokol, 7. Maddenin hükümleri uyarınca, Protokol ile bağlanma rızasının beyan edildiği tarihten itibaren üç aylık bir süreyi izleyen ayın birinci günü yürürlüğe girer.

Madde 9

Sözleşme’nin 57. Maddesi’ne dayanılarak bu Protokol’ün hükümleriyle ilgili hiçbir çekince konulamaz.

Madde 10

Her Yüksek Sözleşmeci Taraf, Avrupa Konseyi Genel Sekreteri’ne göndereceği bir bildirimle bu Protokolün 1. Maddesi’nin 1. paragrafı uyarınca hangi mahkemeleri seçtiğini Protokol’ün imzalanması sırasında ya da onaylama, kabul veya uygun bulma belgesinin teslimi esnasında belirtir. Bu bildirim, aynı şekle tabi olarak ve her zaman değiştirilebilir.

Madde 11

Avrupa Konseyi Genel Sekreteri,

a) her imzalamayı,

b) her onaylama, kabul veya uygun bulma belgesinin verilişini,

c) bu Protokol’ün, 8. Madde uyarınca her yürürlüğe giriş tarihini,

d) 10. Madde uyarınca yapılmış bildirimleri, ve

e) bu Protokol’e ilişkin başka her türlü işlem, ihbar veya bildirimi, Avrupa Konseyi üyesi devletlere ve diğer Yüksek Sözleşmeci Taraflar’a bildirir.

Bu Protokol, imza yetkisini haiz kişilerce imzalanmış olup,

Avrupa Konseyi arşivlerinde saklanmak ve her iki metin de aynı derecede geçerli olmak üzere Fransızca ve İngilizce tek bir nüsha halinde 2 Ekim 2013 tarihinde Strazburg’da düzenlenmiştir. Avrupa Konseyi Genel Sekreteri bu Protokol’ün tasdikli bir örneğini bütün Avrupa Konseyi üyesi devletlere ve diğer Yüksek Sözleşmeci Taraf’lara gönderir.